Çinli otomotiv üreticileri geçen hafta önce Türkiye ardından da AB’den gümrük vergisi tarifelerinin artırıldığı haberini aldı. Yeni tarifelere göre Çinliler, temmuz ayından itibaren artık AB’de elektrikli araçlar, Türkiye’de ise tüm yakıt türlerindeki otomobillerde rekabet gücünü önemli ölçüde kaybedecekti. Avrupa’da en çok satış yapan Çinli otomotiv grubu SAIC’e bağlı MG markasının Türkiye distribütörü Doğan Trend Otomotiv CEO’su Kağan Dağtekin, yeni kararların yaratacağı etkileri ilk kez Hürriyet’e anlattı.
Kağan Dağtekin
“Türkiye tavrını en başta ve net bir şekilde koydu. Üretiyormuş gibi yapıp montaj yapacaksanız gelmeyin, hayallere kapılmayın, dedi. Bu işimize bazen gelmese de Türkiye’nin 30-35 yıllık kaliteli otomotiv sanayi birikimi böyle oluştu ve bunu kolay kolay deldirmememiz lazım” diyen Dağtekin, “Vergi artışını tahmin ediyorduk. Sadece yüzde 25 beklerken yüzde 40 gelmesi tahminimizden fazla oldu. Şimdi Türkiye’de üretim yapana veya farklı ülkelerden araç getirene kadar önümüzdeki 1-2 sene vites küçülteceğiz ama yola devam edeceğiz. Sene başında öngördüğümüz adetlerden (20 bin) daha az satacağız. 2025 planımızı daha mütevazi yapacağız ama yedek parça, servis, bayilik ağımız bir değişiklik olmadan devam edecek” dedi.
‘ÜST SEGMENTE ODAKLANACAĞIZ’
İlave gümrük vergisi kararının ardından artık daha üst segmentlerdeki araçlara odaklanacaklarını kaydeden Kağan Dağtekin, “Biz yaklaşık 6 aydır hem böyle bir vergi artışını öngörerek hem de GSR 2 kuralları sebebiyle temmuz ayından sonra yepyeni araçlar getirecek şekilde planımızı yapmıştık. Yani eski araçları vergiler arttı diye fiyat arttırıp satmayacağız. İki gelişme de ucuz fiyatlı, giriş seviyesindeki araçların fiyatını daha çok etkiliyor. O segmentte 50 – 100 bin TL’lik bir artış bile müşteriyi kaçırabiliyor. Üst segmentler bundan daha az etkileniyor. Burada da SAIC, biz ve bayilerimiz kârlılıktan daha fazla feragat ederek fiyat artışını belirli bir seviyede tutmaya çalışacağız” diyerek sözlerini sürdürdü.
‘ÇİNLİLER TÜRKİYE’DEN ELİNİ ETEĞİNİ ÇEKMEZ’
Dağtekin, Çinlilerin geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi pazardan çekilme ihtimaline ilişkin yorumlara ise kapıyı şu sözlerle kapattı: “10-15 sene önceki Çinli bakış açısıyla, finansman gücü ve ürünlerle aynı noktada değiliz. ‘10 yıl önce de geldiler, sattılar sonra gittiler’ bu kolaycı bir bakış açısı. MG araç sahiplerinin araç fiyatları bir anda gibi yükselecek. Diğer yandan, yılda 500 adet satan firma hizmetini sürdürüyorsa onların 10 yılda satacağını biz 2 senede sattık. Neden devam etmeyelim? Büyük bir savaş hali, öngöremediğimiz bir kutuplaşma vb. olmazsa Çinliler kolay kolay Avrupa’dan hele hele Türkiye’den elini eteğini çekip gitmezler.”
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fatih Kacır, Çin ziyaretinde SAIC’in Başkan Yardımcısı Yu De ile görüşmüştü.
‘YATIRIMA HER GÜN BİRAZ DAHA YAKLAŞIYORUZ’
AB’nin aldığı son kararın tabloyu daha da netleştirdiğinin altını çizen Kağan Dağtekin, “SAIC yöneticileri Türkiye’de. Üretimle ilgili her gün saatlerce konuşuyoruz. Vergilerin olumsuz tarafı olduğu gibi hızlandırıcı etkileri de oldu. Yüzde 10 gümrük vergisi varken PHEV araçları ne olursa olsun Çin’den buraya getirmek daha ucuza mal oluyordu. Şimdi denklem değişti. Sadece daha adil bir oran olsaydı biz ithal de edip Türkiye’de de üretip farklı farklı modeller sunabilirdik. Şimdi sadece Türkiye’de ürettiğimizi kolay satabileceğiz, diğerlerini desteklemek zorundayız. En önemli yatırım aslında hangi platformla üreteceğiniz. Pazarın ihtiyaçlarına göre doğru modelleri seçtiğimizi düşünüyoruz. Bu yarışta tek değiliz. Rakibimiz özellikle Avrupa’da atıl kapasitede tesisi bulunan ülkeler. Ancak, Çinliler Türk insanına inanıyorlar. Avrupalılar ile bizim kadar rahat çalışamayacaklarını biliyorlar. Her geçen gün sonuca biraz daha yaklaşan bir süreç yaşadığımızı söyleyebilirim” diye konuştu.
‘TEMMUZ SONRASI PAZAR YAVAŞLAR 2. EL HAREKETLENİR’
İlave gümrük vergisi kararı ve GSR 2 düzenlemesinin etkisiyle temmuzdan sonra araç fiyatlarının artacağını belirten Dağtekin, pazarla ilgili şu öngörüleri paylaştı: “Son iki ayda sıfır araçlarda bazı modellerde yüzde 20’yi bulan fiyat düşüşleri oldu. Temmuzdan sonra birçok firma stokla ilgili sıkıntısını halletmiş olacak. Kampanya baskısı azalacak. Özellikle GSR 2 etkisiyle düşük donanımlı baz modellerde fiyat artışı daha yüksek olacak. Ayrıca, gelen ek vergilerle piyasada çok ciddi fiyat yapıcı güce sahip olan Çinlilerin rekabet gücünün kırılmasıyla markalar rahat nefes alacak. Özetle birçok gerekçeyle temmuz itibarıyla fiyatların artacağını zaten zor giden pazarın hızlı bir şekilde tempo kaybedeceğini öngörüyorum. Tersine çok yavaş giden ikinci el pazarı ise hareketlenmeye başlayacak. Biz bu seneyi yaşamsal mücadele senesi olarak görüyoruz. Otomotivciler geçtiğimiz yıllarda ummadıkları kadar kârlı seneler geçirdiler, bu sene onun diyetini ödüyoruz.”
